Jeżeli egzekucja przeciwko spółce z ograniczoną odpowiedzialnością okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu oraz ewentualnie eksczłonkowie odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Odpowiedzialność jest subsydiarna, czyli uzupełnia odpowiedzialność spółki tak, że wchodzący w skład tego organu za jej zobowiązania odpowiada zastępczo, nie zaś równolegle z samym podmiotem.
Odpowiedzialność członków zarządu stanowi zabezpieczenie dla wierzyciela w przypadku niemożności zaspokojenia z majątku samej spółki, przy czym odpowiedzialność obsady personalnej zarządu aktualizuje się dopiero po wyczerpaniu przez wierzyciela wszelkich możliwości zaspokojenia z majątku bezpośredniego dłużnika (sp. z o.o.) bądź wykazaniu w sposób oczywisty, że jakakolwiek egzekucja skazana jest na niepowodzenie. Najczęściej dowodem tym jest postanowienie o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości sp. z o.o. z uwagi na brak wystarczających środków na pokrycie kosztów owego postępowania.
W świetle wyroku Sądu Najwyższego z 26 sierpnia 2009 r. I CSK 34/09 „Bezskuteczność egzekucji jako przesłanka odpowiedzialności członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością za jej zobowiązania może być wykazana za pomocą różnych środków dowodowych i nie jest konieczne jej stwierdzenie w postępowaniu egzekucyjnym”.
Tym samym do majątku członków zarządu można sięgnąć dopiero w sytuacji, gdy egzekucja skierowana do majątku spółki okazała się bezskuteczna. Odpowiedzialność członków zarządu jest przy tym odpowiedzialnością osobistą, co oznacza, że wierzyciel może sięgnąć do majątku osobistego osoby z zarządu bez żadnych ograniczeń.
Występując z roszczeniem przeciwko członkowi zarządu sp. z o.o., wierzyciel musi jedynie przedstawić dowody potwierdzające istnienie przysługującego mu wobec spółki roszczenia w czasie pełnienia funkcji członka zarządu (czyli np. prawomocny nakaz zapłaty albo wyrok opatrzone klauzulą wykonalności) oraz bezskuteczność egzekucji prowadzonej przeciwko podmiotowi. Wykazanie tych okoliczności stwarza ustawowe domniemanie odpowiedzialności członka zarządu, a zarazem przerzuca na niego ciężar dowodu, że zachodzi któraś z przesłanek egzoneracyjnych.
Wchodzący w skład zarządu może mianowicie uwolnić się od ww. odpowiedzialności, jeżeli wykaże, że:
– we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości sp. z o.o. lub w tym samym okresie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, ewentualnie
– niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy albo
– pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.
Stan bezskuteczności egzekucji z majątku sp. z o.o. musi zachodzić na dzień zamknięcia rozprawy ws. o zapłatę na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. Tak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z 8 grudnia 2006 r., V CSK 319/06. Nie jest to bowiem stan stały. Może on zatem ulec zmianie np. po wydaniu przez komornika postanowienia o umorzeniu postępowania z powodu bezskuteczności egzekucji z jej mienia, zwłaszcza gdy podmiot nadal istnieje i prowadzi działalność gospodarczą.