W obecnych czasach prawie codziennie słyszy się o narkotykach i równie często słyszy się, iż posiadanie niewielkiej ilości narkotyków (np. marihuany, amfrtaminy) na własne potrzeby jest legalne. Czy aby na pewno tak jest?
Czy posiadanie narkotyków na własny użytek jest legalne?
W polskim prawie karnym posiadanie narkotyków jest zabronione i stanowi przestępstwo.
Przepisy zakazują posiadania jakichkolwiek środków odurzających i substancji psychotropowych. Odpowiedzialność karna nie jest uzależniona od ilości posiadanych narkotyków, jednakże im większa ilość narkotyków, tym surowsza karna.
W miejscu tym zaznaczyć trzeba, iż nie jest przestępstwem znajdowanie się w stanie po użyciu środka odurzającego lub substancji psychotropowych. Karalne jest tylko posiadanie. Taki trochę paradoks.
Jaka kara grozi za posiadanie narkotyków na własny użytek?
Odpowiedzi na to pytanie należy szukać w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii. Zgodnie z treścią art. 62 rzeczonej ustawy, każdy kto posiada przy sobie środki odurzające lub środki psychotropowe podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Przy czym, ustawodawca złagodził odpowiedzialność karną i w przypadku mniejszej wagi sprawca podlega karze grzywnie, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. W przypadku zaś posiadania znacznej ilości narkotyków odpowiedzialność karna zwiększa się, przestępstwo to zagrożone jest karą od roku do 10 lat pozbawienia wolności.
Sąd wymierzając karę bierze pod uwagę:
- ilość posiadanych substancji nielegalnych.
- rodzaj substancji
- sytuacja życiowa oskarżonego
- wcześniejsze skazania
Kiedy można mówić o posiadaniu znacznej ilości narkotyków?
Przyjmuje się, że znaczna ilość narkotyków, to ilość wystarczająca do odurzenia się grupy kilkudziesięciu osób.
W jednym z wyroków wskazano, że „znaczna ilość narkotyków to taka, która wystarcza do jednorazowego odurzenia się co najmniej kilkudziesięciu osób, to jest co najmniej 20 osób” (wyr. SA w Łodzi z 7.07.2020 r., sygn. II AKa 353/19, „Prokuratura i Prawo” dodatek „Orzecznictwo” 2021, nr 7–8, poz. 30, s. 15).
Kryterium uznania wypadku mniejszej wagi
Przy ocenie czy doszło do wypadku mniejszej wagi należy rozważyć szereg okoliczności. Ilość posiadanych narkotyków nie powinna być decydującym kryterium, gdyż jest to tylko jedna z okoliczności która ma znaczenie przy tej ocenie. Niestety bardzo często ilość posiadanych narkotyków jest elementem, który przesądza o tym, czy mamy do czynienia z przypadkiem mniejszej wagi, czy też nie.
Warto pamiętać, iż decydujące znaczenie w tej materii powinien mieć stopień społecznej szkodliwości tego czynu. Oceniając zaś stopień społecznej szkodliwości czynu sąd powinien mieć na uwadze również to, czy posiadanie przez oskarżonego narkotyku było dla niego zdarzeniem incydentalnym czy też nie.
Umorzenie postępowania za posiadanie narkotyków na własny użytek
W sprawie o posiadanie narkotyków na własny użytek możliwym jest umorzenie postępowania, w przypadku gdy prokurator lub Sąd uzna, że ze względu na okoliczności ukaranie sprawcy byłoby niecelowe, o czym w kolejnym artykule.
