Sankcja kredytu darmowego jest uprawnieniem konsumenta do spłaty kredytu bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w przypadkach przewidzianych w art. 45 Ustawy o kredycie konsumenckim. Odnosi się ona wyłącznie do kredytów konsumenckich, a zgodnie z art. 3 ww. ustawy przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Może to być także umowa o kredyt w wyższej wysokości, jeżeli jest przeznaczony na remont domu albo lokalu mieszkalnego, a nie jest zabezpieczony hipoteką. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności:

1) umowę pożyczki;

2) umowę kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego;

3) umowę o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia;

4) umowę o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia;

5) umowę o kredyt odnawialny.

Sankcja darmowego kredytu może zostać podniesiona w momencie, gdy:

• umowa o kredyt konsumencki nie została zawarta w formie pisemnej (wyjątkiem są sytuacje, gdy przepisy przewidują inną szczególną formę np. w przypadku umowy zawieranej na odległość),
• umowa o kredyt konsumencki nie zawiera, takich informacji jak:
• imię, nazwisko i adres konsumenta oraz imię, nazwisko (nazwa) i adres (siedziba) oraz adres do doręczeń elektronicznych kredytodawcy i pośrednika kredytowego,
• rodzaj kredytu,
• czas obowiązywania umowy,
• całkowita kwota kredytu,
• terminy i sposób wypłaty kredytu,
• stopa oprocentowania kredytu, warunki jej stosowania, a także okresy, warunki i procedury jej zmiany wraz z podaniem indeksu lub stopy referencyjnej,
• rzeczywista roczna stopa oprocentowania oraz całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia,
• zasady i terminy spłaty kredytu, w szczególności kolejność zaliczania rat kredytu na poczet należności kredytodawcy,
• informacja o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść, w szczególności o opłatach,
• roczna stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, warunki jej zmiany oraz ewentualne inne opłaty z tytułu zaległości w spłacie kredytu,
• sposób zabezpieczenia i ubezpieczenia spłaty kredytu, jeżeli umowa je przewiduje;
• termin, sposób i skutki odstąpienia konsumenta od umowy, obowiązek zwrotu przez konsumenta udostępnionego przez kredytodawcę kredytu oraz odsetek, a także kwotę odsetek należnych w stosunku dziennym;
• prawo konsumenta do spłaty kredytu przed terminem oraz jej procedurę,
• informacja o prawie kredytodawcy do otrzymania prowizji za spłatę kredytu przed terminem i o sposobie jej ustalania, jeśli takie prawo zastrzeżono w umowie,
• innych dodatkowych informacji wymaganych w przypadku umów o kredyt wiązany lub w formie odroczonej płatności, o kredyt konsumencki w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym oraz o kredyt konsumencki przewidujący odroczenie płatności,
• umowa o kredyt konsumencki zastrzega łączną wysokość opłat z tytułu zaległości w spłacie kredytu oraz odsetek za opóźnienie, na poziomie wyższym niż kwota odsetek maksymalnych za opóźnienie, o których mowa w Kodeksie cywilnym,
• umowa o kredyt konsumencki przewiduje wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu na poziomie wyższym niż maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów wynikająca z ustawy.

W przypadku stwierdzenia naruszenia przez kredytodawcę któregoś z powyższych obowiązków, kredytobiorca w celu skorzystania z sankcji darmowego kredytu, powinien złożyć pisemne oświadczenie kredytodawcy o naruszeniu obowiązku objętego sankcją darmowego kredytu. Uprawnienie to przysługuje przez okres 1 roku od dnia wykonania umowy.