Reforma przewidywać będzie m.in. :

• wprowadzenie instytucji alimentów natychmiastowych, których wysokość uzależniona będzie od kwoty minimalnego wynagrodzenia, współczynnika dzietności oraz liczby dzieci w danej rodzinie. Alimenty natychmiastowe będą orzekane w nowym typie postępowania (postępowania nakazowego alimentacyjnego), w ramach którego zostanie wydany alimentacyjny nakaz zapłaty,
• nowelizacja zakłada również wprowadzenie rodzinnego postępowania informacyjnego, które poprzedzi rozwód lub separację,
• wzmocnione zostaną praw rodzica, którego kontakt z dzieckiem jest utrudniany lub uniemożliwiany,
• automatyczne wygasanie obowiązku alimentacyjnego po osiągnięciu przez dziecko 25. roku życia

Nowelizacja zakłada nowy tryb uzyskania świadczeń alimentacyjnych tzw. alimentów natychmiastowych, które orzekane będą w uproszczony sposób tj. w alimentacyjnych postępowaniu nakazowym służyć temu ma projektowany art. 1331 KRO.

Wysokość świadczenia uzyskanego w trybie alimentów natychmiastowych określana będzie według algorytmu, na który będzie się składać wysokość minimalnego wynagrodzenia oraz współczynnik dzietności.

Uzyskanie alimentów natychmiastowych nie stanowi przeszkody dla przyszłych starań o uzyskanie wyższego świadczenia alimentacyjnego w zwykłym trybie. Alimenty natychmiastowe będą orzekane w toku postępowania nakazowego alimentacyjnego (alimentacyjny nakaz zapłaty).

Pozew wnoszony na urzędowym formularzu sąd będzie rozpoznawał niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia jego wniesienia. W takim pozwie nie ma obowiązku określania wartości przedmiotu sporu – zostanie ona ustalona z urzędu przez Sąd. Sąd orzekał będzie o alimentach za okres od chwili wniesienia pozwu.

Rozwód lub separacja poprzedzone będą rodzinnym postępowaniem informacyjnym (postępowanie będzie całkowicie bezpłatne). Celem postępowania informacyjnego ma być pojednanie małżonków, a w braku możliwości pojednania – zawarcie ugody regulującej m.in. sposób wykonywania władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi; utrzymywanie kontaktów każdego z małżonków z ich wspólnymi małoletnimi dziećmi; alimenty między nimi a ich wspólnymi małoletnimi dziećmi; za zgodą stron – sporne sprawy majątkowe podlegające rozstrzygnięciu w wyroku orzekającym rozwód lub separację.

Nowelizacja przepisów prawa rodzinnego zakłada również wprowadzenie mechanizmów zmierzających do ochrony praw rodzica, którego kontakt z dzieckiem jest utrudniany lub uniemożliwiany. Projektodawca proponuje więc nowelizację treści art. 109 § 1 KRO, uzupełnienie Kodeksu karnego o nowy typ przestępstwa (art. 209a KK) oraz powiązaną z tym nowelizację KPK (dodanie art. 318a KPK).

Obowiązujące do tej pory przepisy nie regulowały, do jakiego wieku po ukończeniu pełnoletności przez dziecko rodzic musi płacać alimenty. W obecnym stanie prawnym rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Wprowadzanie automatycznego wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego po ukończeniu 25 roku życia przez dziecko z jednej strony może ułatwić obrót prawny, ale z drugiej strony może utrudnić dziecku uzyskiwanie alimentów od rodzica np. w wypadku dziecka które ze względu na stan zdrowia, upośledzenia nigdy nie uzyska samodzielności.