Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia z dnia 25 sierpnia 2021 r. o sygn. II GSK 234/21 stwierdził, iż samo zdjęcie z fotoradaru nie stanowi wystarczającej podstawy do wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy w sytuacji kwestionowania faktu kierowania pojazdem przez jego właściciela.
Tłem powyższego rozstrzygnięcia by następujący stan faktyczny:
Główny Inspektor Transportu Drogowego powiadomił Prezydenta m. st. Warszawy, iż ujawnił popełnione naruszenie, polegające na kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o 78 km/h w obszarze zabudowanym i skierował wniosek o ukaranie sprawcy do Sądu Rejonowego. W związku z powyższym Prezydent m. st. Warszawy wydał decyzję o zatrzymaniu właścicielowi pojazdu prawa jazdy na okres 3 miesięcy. Właściciel pojazdu podnosił, iż to nie on prowadził pojazd i odwołał się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które jednak utrzymało zaskarżoną decyzję w mocy. Właściciel pojazdu wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy.
W uzasadnieniu Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazał, że z pisma Głównego Inspektora Transportu Drogowego wynika, że organ ujawnił popełnienie wykroczenia oraz skierował przeciwko skarżącemu wniosek o ukaranie, jednak pismo to nie jest jednoznaczne i nie wskazuje, że ujawniono kierowanie przez skarżącego pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o ponad 50 km/h na obszarze zabudowanym. Mowa jest jedynie o tym, że takie naruszenie ujawniono i że wobec skarżącego skierowano wniosek o ukaranie. Podstawą do sporządzenia tego pisma było zdjęcie z fotoradaru. Sąd podkreślił, że sprawca wykroczenia w chwili wykonania zdjęcia fotoradarem nie jest znany. Ustalenie sprawy – kierującego jest rolą organu w trakcie postępowania wyjaśniającego, poprzez skierowanie pisma do właściciela pojazdu o podanie osoby kierującej w chwili wykroczenia. W tej sytuacji Sąd uznał, że sama informacja organu była niewystarczająca do wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, w sytuacji kwestionowania faktu kierowania pojazdem przez jego właściciela. Informacja ta winna być uzupełniona wyjaśnieniem powodów wskazania osoby kierującej pojazdem. W zależności od okoliczności konkretnej sprawy, podstawa wydania decyzji w postaci informacji organu nie zawsze musi oznaczać, że jest to wyłączny i nieweryfikowalny dowód na przekroczenie przez kierującego pojazdem prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Poprzestanie jedynie na takiej informacji jaka została przedstawiona w tej sprawie naruszało – zdaniem WSA – prawo do sprawiedliwej procedury, w rozumieniu art. 45 ust. 1 Konstytucji oraz z zasadę zaufania obywateli do państwa, która wywodzona jest z zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji).
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie w skardze kasacyjnej zaskarżyło powyższy wyrok w całości.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że skarga kasacyjna nie jest zasadna i nie zasługuje na uwzględnienie. Naczelny Sąd Administracyjny podzielił poglądy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i podkreślił, że podstawę wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy w trybie art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami w związku z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz innych ustaw może stanowić wyłącznie informacja o ujawnieniu czynu polegającego na kierowaniu pojazdem z przekroczeniem dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Zasadnicze znaczenie ma zatem jednoznaczność tej informacji co do sprawcy ujawnionego naruszenia. Treść zawiadomienia o ujawnieniu popełnienia naruszenia podlega weryfikacji m.in. co do jednoznacznego wskazania sprawcy naruszenia, który ma być adresatem decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy. Jakkolwiek zdjęcie z fotoradaru, wobec zidentyfikowania numerów rejestracyjnych pojazdu utrwalonych na obrazie tego zdjęcia, uprawdopodabnia popełnienie wykroczenia przez daną osobę, a mianowicie właściciela pojazdu, to jednak zawsze osoba sprawcy wykroczenia powinna podlegać jednoznacznemu wskazaniu w informacji inicjującej postępowanie w sprawie cofnięcia prawa jazdy, ponieważ w chwili wykonania zdjęcia sprawca wykroczenia nie jest znany.