Upadłość dłużnika a przewłaszczenie na zabezpieczenie

Skontaktuj się z nami i skorzystaj z wiedzy i doświadczenia naszych radców prawnych.

Przewłaszczenie, jako forma zabezpieczenia wierzytelności, nie zostało w ustawie prawo upadłościowe wprost uregulowane. Przewłaszczenie polega na tym, że własność przedmiotu przewłaszczenia zostaje przeniesiona na wierzyciela, zaś po spłaceniu przez dłużnika zobowiązania, przewłaszczony przedmiot ma znowu stać się własnością dłużnika. W przypadku rzeczy ruchomych, czy wierzytelności, konstrukcja przewłaszczenia sprowadza się do zastrzeżenia w umowie warunku rozwiązującego, zgodnie z którym, jeżeli dług nie zostanie spłacony, przeniesienie własności traci moc. Możliwe jest także zawarcie warunku zawieszającego, zgodnie z którym wierzyciel stanie się właścicielem rzeczy dopiero w przypadku uchybienia przez dłużnika w spłacie długu.

Przewłaszczenie nieruchomości na zabezpieczenie polega na zawarciu bezwarunkowej umowy przeniesienia własności, z jednoczesnym zobowiązaniem się nabywcy do przeniesienia z powrotem na przewłaszczającego własności nieruchomości niezwłocznie po spłacie długu.

Przewłaszczenie na zabezpieczenie jest skuteczne wobec masy upadłości, jeżeli zostało dokonane w formie z datą pewną. Nie oznacza to jednak, że zaspokojenie zabezpieczonego w ten sposób wierzyciela następuje poprzez zachowanie własności przewłaszczonej rzeczy czy prawa. Prawo upadłościowe stanowi bowiem, że do rzeczy, wierzytelności i innych praw majątkowych przeniesionych przez upadłego na wierzyciela w celu zabezpieczenia wierzytelności nie stosuje się przepisów o wyłączeniu z masy upadłości.

Oznacza to, że przedmiot przewłaszczenia zostaje zlikwidowany w toku postępowania upadłościowego przez syndyka, analogicznie jak składniki masy upadłości. Później syndyk sporządza odrębny plan podziału, w którym środki pozyskane z likwidacji przedmiotu przewłaszczenia przeznacza w pierwszej kolejności na zaspokojenie wierzyciela, którego wierzytelność korzystała z zabezpieczenia.