Zdarzają się sytuacje, w których konieczne jest wykazanie, że jest się osobą niekaraną. Najczęściej wymóg taki stawiany jest przed kandydatami na stanowiska, na które wymagana jest niekaralności lub brak zakazu wykonywania określonego zawodu. Należy wówczas przedstawić zaświadczenie o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego. Ujawnienie skazania za wykroczenie lub przestępstwo określone w ustawie o Krajowym Rejestrze Karnym przesądza o posiadaniu statusu osoby karanej.
Wątpliwości pojawiają się w sytuacji, w której dochodzi do ukarania za czyn zabroniony będący wykroczeniem. Często są to czyny o mniejszym ciężarze gatunkowym, takie jak choćby przekroczenie prędkości, parkowanie w miejscu niedozwolonym, zaśmiecenie trawnika, kąpiel w miejscy niedozwolonym, nieuprawnione naklejenie plakatu, a nawet nieoznakowanie budynku jego numerem, czy aktualne w ostatnim czasie naruszenie zakazów i nakazów epidemicznych. Za tego rodzaju przewinienia przewidziana jest kara mandatu, ale może dojść także do sytuacji, w której kara zostanie wymierzona na mocy wyroku sądu. Pojawia się wówczas pytanie, czy w takiej sytuacji nadal jest się traktowanym jako osoba niekarana?
Co do zasady ukaranie za wykroczenie (czy to w drodze mandatu, czy też wyroku sądu) nie wiąże się z wpisem do Krajowego Rejestru Karnego. Wobec czego możliwym jest uzyskanie zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego z adnotacją „Nie figuruje w kartotece karnej Krajowego Rejestru Karnego”. Taka osoba uważana jest za niekaraną i może składać oświadczenia, iż nie była karana za przestępstwa (lecz nie za wykroczenia).
Od powyższego przewidziany jest jeden wyjątek. Mianowicie do Krajowego Rejestru Karnego zostają wpisane osoby, które zostały ukarane za wykroczenie na karę aresztu. W przypadku prawomocnego skazania za wykroczenie na karę ograniczenia wolności, grzywny lub nagany, osoba taka nie jest wpisywana do Krajowego Rejestru Karnego.